Genç Yesevi İman+İslam+Aksiyon
İ’TİKAFIN TARİFİ
İ’tikaf, luğatta: Beklemek, bir şeye devam etmek manasındadır.
Şer’an İ’tikaf
Mümeyyiz de olsa bir erkeğin bir cemaat mescidinde ( i’tikaf niyetiyle ) durmasıdır. Veya kadının, evinin mescidinde ( evinde namaz kıldığı yerde i’tikaf niyetiyle ) durmasıdır.
Cemaat Mescidi:
İçinde beş vakit namaz kılınsın kılınmasın imamı ve müezzini olan mesciddir. ( Dürrü’l Muhtar- Reddü’l-Muhtar ile beraber cilt:2 shf:440 )
İ’TİKAFIN MEŞRU OLUŞUNUN DELİLLERİ
Kitap’dan delili: ‘’ Sizler mescidlerde i’tikafta iken hanımlarınıza yaklaşmayınız.’’ ( bakara suresi,187 )
Sünnetten delili: İbn-i Ömer ile Enes ve Aişe ( radıyallahu anhum ) şu rivayetleridir: ‘’ Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Medine’ye geldikten sonra vefatına kadar Ramazanın son on gününde i’tikafa girerdi.’’ ( buhari, i’tikaf:1, 2/255)
Ebu Hureyre radıyallahu anh şöyle demiştir: ‘’ Rasulüllah sallallahu aleyhi ve sellem her Ramazan’da on gün i’tikafata bulunurdu. Vefat edeceği sene yirmi gün i’tikafa girdi.’’ ( buhari, itikaf:17 )
İ’TİKAF ÜÇ KISIMDIR
1) Vacip: Bu, adanan i’tikaftır. Mesela ‘’ ALLAH için bir gün veya daha fazla i’tikafa girmek üzerime borç olsun’’ demek gibi.
2) Sünnet-i Müekkede, yani kifayedir. Zira sahabeden i’tikafa girmeyenlere bir inkar da bulunulmamıştır. Bu tür i’tikaf, Ramazan’ın son on gününde girilen i’tikaftır.
3) Müstehap: Bu tür i’tikaf, Ramazan’ın son on günü dışında, herhangi bir vakitte girilen ve adanmış olmayan i’tikaftır.
BİR İ’TİKAFIN EN AZ MÜDDETİ
İmam-ı Azam’a göre bir gün, Ebu Yusuf’a göre bir günün çoğu, İmam-ı Muhammed’e göre velev mescid içerisinde yürürken olsun bir andır.
İ’TİKAFIN ŞARTLARI
1) Niyet etmek: Bir kimse niyet etmeksizin i’tikaf etse sahih olmaz.
2) Cemaat mescidi: İ’tikaf, ezan ve ikamet olan her mescitte sahihtir. Sahih olan görüş budur. ‘’Hulasa’’ isimli eserde de böyledir. En faziletli i’tikaf, Mescid-i Haram sonra Mescid-i Nebi’de sonra Mescid-i Aksa’da sonra camide, sonra cemaatı çok olan mescitte girilen i’tikaftır. Kadın, evinin mescidinde i’tikaf eder. Erkekler için cemaat mescidinin hükmü ne ise kadınlar için evinin mescidi ( evde sürekli namaz kıldığı yerin ) hükmü odur.
3) Oruç: Oruç, vacip olan i’tikafın şartıdır. Zira Aişe radıyallahu anh : ‘’ Oruçsuz, i’tikaf olmaz’’ buyurmuştur.’’ ( Ebu Davud, No: 2473, 2/334 )
Nafile i’tikafta ise oruç şart değildir. Bir kimse bir ay oruçsuz olarak i’tikaf girmeyi üzerine borç kılsa, (adasa) bu kimsenin bir ay oruç tutarak i’tikafa girmesi gerekir. Çünkü vacip i’tikaf oruçsuz olmaz.
4) İslam: Çünkü kafir ibadet ehli değildir.
5) Akıllı Olmak: Çünkü deli niyet ehli değildir.
6) Cünüplük, hayız ve nifas’dan temiz olmak: Çünkü cünüp olan kişi, hayızlı veya nifaslı olan kadın mescide girmekten menedilmiştir.
VACİP İ’TİKAFI BOZAN, BOZMAYAN ŞEYLER:
İ’tikafa giren kişi, gece olsun gündüz olsun i’tikafa girdiği yerden çıkmaz. Ancak bir özür sebebiyle çıkar. Özürsüz bir an bile çıksa Ebu Hanife’ye göre i’tikafı bozulur. Çıkmanın kasten veya unutarak olması, i’tikafı bozması hususunda eşittir. Kadıhan’ın ‘’Fetava’’sında da böyledir.
Kadının i’tikafa girdiği hanesinin odasından haneye çıkamaz. Kadın mescidde i’tikafa girmiş olur da kocası onu boşarsa, evine dönüp i’tikafına orada devam etmesi gerekir.
Büyük abdest, küçük abdest ve Cuma namazı için çıkmak da özürdür. İ’tikafa giren kimse küçük ve büyük abdest için mescidden çıkar. Ancak bu ihtiyaçlarını görür görmez mescide dönmesi gerekir.
Mescidin yıkılmak üzere bulunması gibi zaruri bir özürden dolayı mescidden çıkması zarar vermez.
İ’tikafa giren kişi, hasta ziyareti veya cenaze namazı için mescidden çıkacak olursa, i’tikafı bozulur. Hastalıktan dolayı bir an dışarı çıkmak da i’tikafı bozar.
İ’tikafa giren kişiye birkaç gün baygınlık arız olursa veya delirirse i’tikafı bozulur. Kendine gelince yeniden i’tikafa başlar.
NAFİLE İ’TİKAFI BOZAN, BOZMAYAN ŞEYLER:
Nafile olan i’tikaflarda ise bir özürden dolayı veya özürsüz olarak dışarı çıkmakla veya cenazeye şehadetle i’tikaf bozulmaz.
İ’tikafta olan kişinin, cinsel ilişkide bulunması veya cinsel ilişkiye davet eden, öpöe, okşama gibi her hangi bir fiilde bulunması gündüz de gece de haramdır.
Cinsel ilişkinin kasten veya unutarak olması, meni boşalsın veya boşalmasın i’tikafı bozar. Cinsel ilişki dışında öpme ve okşama gibi durumlarda meni boşalırsa i’tikafı bozar.
İ’tikafta olanın ihtilam olması veya düşünerek meni gelmesi i’tikafı bozmaz.
İ’tikafta olan kişi ihtimal olursa bakılır; mümkünse mescidi pisletmemek şartıyla mescid de mescidde yıkanmasında bir beis yoktur. Yoksa mescidden çıkar,yıkanır ve mescide geri döner
İ’tikafta olanın yemesi, içmesi ve uyuması mescid içerisinde olur. Bunlardan dolayı dışarı çıkarsa i’tikafı batıl olur. Çünkü mescid de caiz olan bir şey için dışarı çıkmakta zaruret yoktur.
İ’tikafta olanın, susmayı bir ibadet itikat ederek susması mekruhtur.
Hayırdan başka şeyleri konuşmak mekruhtur.
İ’tikafta olan kimse, minareye çıkarak ezan okuyabilir. Minarenin kapısı mescidin dışında olsa da böyledir.
( fetava-i hindiyye, cilt 1 shf. 311-313/ REDDÜ’L muhtar ala’d-Dürril-muhtar. Cilt 2, shf. 440,449/el-bahru’r-raik, cilt 2 shf. 322-323 Mecma’u’l-Enhur(DAMAT) cilt 1, shf.256, Tahtavi, shf. 578-584
Tarihin Akışını Değiştiren Keşif Urfa Göbeklitepe
